Het effect van een bodemwarmtewisselaar op de koudste dag van het jaar

Om toch wat beweging te houden op deze blog een kort vervolg op de vorige post betreffende het effect van de bodemwarmtewisselaar. Deze keer op één van de koudste dagen van 2013.
 

De parameters

• Tijdstip : zondag 20 januari 2013 - 10u
• Buitenklimaat: -2,8 °C (noordgevel)
• BWW : 100 lm - dia. 40 mm - diepte 2 meter - T° water 9 °C - pomp 8 W

De resultaten:

• De toegevoerde verse lucht wordt door de BWW 12°C voorverwarmd.
• T° ingeblazen lucht 36,2°C na bijverwarming via de warmtepomp.
• In huis is het momenteel +20,9 °C.

Deze opstelling ontdooit de bevroren buitenlucht  met grondwarmte waardoor het kompakt-toestel geen extra energie hoeft te stoppen in  de verse lucht. Zonder bodemwarmtewisselaar zou het rendement van de balansventilatie en de warmtepomp drastisch dalen.

 

Wel verwarmen we met dit weer, wegens gebrek aan zon,  (vnl. 's avonds) nog wat bij met ons elektrisch stralingspaneel van 1600W. 

Het effect van een bodemwarmtewisselaar op de warmste dag van het jaar

In het verleden werd het alternatief voor de klassieke lucht-aardewarmtewisselaar (lange buis waardoor de lucht onder de grond wordt aangezogen) nl. de bodemwarmtewisselaar uitgebreid besproken.

Tijd om op de warmste dag van 2012 enkele resultaten voor te leggen.
 

De parameters

• Tijdstip : zondag 19 augustus 2012 - 13u50
• Buitenklimaat: 31 °C (noordgevel)
• BWW : 100 lm - dia. 40 mm - diepte 2 meter - T° water 18 °C - pomp 6 W

  

De resultaten:

 

• De toegevoerde verse lucht wordt door de BWW 10°C afgekoeld.
• T° ingeblazen lucht 21°C.
• In huis is het momenteel +25 °C omdat tot 12u de terrasdeur open heeft gestaan. Toen de deur werd gesloten bedroeg de binnentemperatuur 26,5 °C.

Reiniging van de kruisstroom warmtewisselaar

Vandaag wisselen we de zomer-bypass voor de warmtewisselaar. In de warme periode van het jaar is de warmte terugwinning op de afgevoerde vervuilde lucht niet nodig en wordt een zomer-bypass gebruikt. Tijdens de wintermaanden wordt de warmte van de afgevoerde vervuilde lucht gerecupereerd door middel van een kruisstroom warmtewisselaar.

Omdat we al weer de derde winter induiken, vinden we het echt wel belangrijk om deze warmtewisselaar eens grondig te reinigen. Op de blog van Ecobouwers raadt Hans Delanoy hiervoor een sopje van warm water met soda aan. Drie grondige spoelbeurten zorgen ervoor dat stof, vliegen en muggen, die ondanks de filters toch op de één of andere manier tussen de lamellen zijn geraakt, worden verwijderd. Tot slot blazen we de warmtewisselaar voorzichtig droog met perslucht.

Geluidsdemping: een must!

Volgens de ontwerper van het ventilatiesysteem waren geluidsdempers niet noodzakelijk. Het door de PHPP gewenste debiet veroorzaakte, naar onze norm, op de "normale" stand (stand 2) te veel geluidshinder, voornamelijk aan de pulsiezijde in de slaapkamer van dochter Amberlien en in de TV-hoek. De extractiepunten veroorzaakte de meeste hinder in de keuken, badkamer en toilet. Na 2 jaar experimenteren met het aan- en afvoerdebiet vonden we het toch wel tijd om structurele maatregelen te treffen.

Er werden 2 geluidsdempers aangekocht van 90 cm lang. Volgens de technische gegevens zouden verschillende frequenties aanzienlijk worden gedempt.

Demper op een deel van de pulsie (slaapkamer Amberlien en zithoek)

Demper op extractie

Het eindresultaat is spectaculair. Het geluid van de ventilatie daalde tot een aanvaardbaar niveau. Het geluid is nog steeds hoorbaar maar niet meer storend.

Conclusie
Geluidsdempers zijn een cruciaal onderdeel van een degelijk ventilatiesysteem. Zowel op de pulsie als op de extractie dient een demper voorzien te worden.

Filters op de ventilatie, een noodzaak!

De recente berichtgevingen rond problemen met ventilatiesystemen motiveerde ons om wat onderzoek te verrichten. Slecht opgebouwde systemen  in Nederland en foutief gebruik liggen aan de basis van deze onrustmakende berichten. Toch vinden we het belangrijk om na te gaan welke maatregelen we moeten treffen om ons ventilatiesysteem goed te onderhouden.

(Dit thema kwam uitgebreid aan bod tijdens het bewonerspanel tijdens de Passiefhuis-beurs in Tour & Taxis dit weekend. Ik beloofde een aantal mensen wat foto's te posten)



Maatregel 1: ons ventilatiesysteem draait 24/24
Om het verversen van de lucht permanent op het juiste niveau te houden, wordt het ventilatiesysteem nooit uitgeschakeld of verlaagd in debiet.

Maatregel 2: filters
Om het buizensysteem en de warmtewisselaars netjes te houden, werden verschillende filters voorzien op het systeem. Deze filters worden op geregelde tijdstippen nagekeken en vervangen. Een voorfilter op de inlaat van het ventilatiesysteem moet ervoor zorgen dat de warmtewisselaar van de bodemwarmtewisselaar netjes blijft. Alvorens verse lucht door de kruisstroomwarmtewisselaar wordt gestuurd wordt die lucht gefilterd door een F7 pollenfilter. De vervuilde afgevoerde lucht wordt alvorens die door de kruisstroomwarmtewisselaar gaat, gefilterd door een G3 filter.

Inlaat verse lucht

Uitlaat vervuilde lucht

Puntfilter G4 aan de inlaat van de verse lucht

Flexibele toevoer van verse lucht tussen BWW en Genvex

Filters F7 op toevoer en G3 op afvoer

Maatregel 3: geluidsdemping
Bij ontwerp van ons ventilatiesysteem werd ons verteld dat geluidsdempers niet noodzakelijk zouden zijn. Toch vinden we dat de ventilatie in bepaalde ruimtes te veel lawaaihinder veroorzaakt op de "normale" stand. Om die reden bestelden we extra geluidsdempers en zullen wij zowel op de pulsie als op de extractie een demper van 90 cm lang voorzien. Geen evidente zaak als dit nadien moet worden toegevoegd aan het buizensysteem. In een volgende post zullen we de resultaten hierover posten.

 

Maatregel 4: Onderhoud

In een vorige post berichtte ik over de zoektocht naar een gespecialiseerde firma voor het onderhoud van ons ventilatiesysteem. De offertes schommelen tussen de 200 à 800 !!! EUR.  Ons systeem is 2 jaar oud. Op aanraden van één van de firma's lieten we een smartphone met camera in een aantal pulsiekanalen zakken om zo de vervuilingsgraad te evalueren. Naast een heel fijn laagje stof zijn de buizen nog niet vuil.  Passiefhuisplatform adviseert om het ventilatiesysteem grondig te laten reinigen na 5 à 10 jaar. Ook de nieuwe regelgeving spreekt over 5 jaar. We hebben dus nog een beetje tijd.

Reinigen van het ventilatiesysteem D

Ondertussen wonen wij 2 jaar in ons passiefhuis.  Tijd dus om een eerste  reiniging van het ventilatiesysteem te organiseren. We contacteerden alvast 2 aannemers uit de regio en vroegen naar hun beste prijs.

Geïnteresseerd om deel te nemen aan een samenaankoop? Stuur ons een berichtje op passiefhuis.laarne@telenet.be.

De balansventilatie wordt voorlopig in werking gesteld

Om het bouwvocht toch wat beter uit onze woning te krijgen, vroegen we aan Artiklima om de balansventilatie (voorlopig zonder boiler) in werking te stellen. Te veel en te lang condens op ramen en deuren zou immers voor permanente schade kunnen zorgen aan het houtwerk. Zeker een aandachtspunt voor passiefhuisbouwers in wintertijd!

Genvex en grondwarmtewisselaar

Dit weekend werd de ventilatie-unit op z'n plaats gezet en de grondwarmtewisselaar aangesloten. Stilaan krijgt de technische ruimte vorm.

Ventilatie met warmterecuperatie: het compacttoestel

Vandaag leverde Artiklima ons compacttoestel. Dit systeem is een combinatie van een balansventilatie met warmterecuperatie en een boiler voor sanitair warmwater. Alvorens de lucht binnenkomt in dit toestel wordt die voorverwarmd of gekoeld door de bodemwarmtewisselaar.

Bodemwarmtewisselaar

Als alternatief voor de klassieke lucht-aardewarmtewisselaar (lange buis waardoor de lucht onder de grond wordt aangezogen) kozen we voor een bodemwarmtewisselaar. Aangezogen lucht passeert een warmtewisselaar die wordt gekoppeld aan een lange buis. Deze buis van 100 meter wordt gevuld met water en bevindt zich 2 meter diep onder de grond. De aarde heeft op die diepte een vrij constante temperatuur van ongeveer 12 °C en zorgt in de zomer voor koeling van de aangezogen lucht en in de winter voor een voorverwarming.
Voor de techniekers onder de lezers: voor de BWW kan voor de voorverwarming volgende formule als norm worden gebruikt. 2m3 lucht/lm buis. Er dient wel nagegaan te worden of de circulatiepomp voldoende vermogen heeft om het volume rond te pompen. Een oplossing kan zijn om het circuit dubbel te leggen (2 X 50m) en te werken met een collector. Wij hebben gekozen om de diameter van de 100lm buis te vergroten (40mm) en water als medium te gebruiken (geen glycol). Dit heeft het voordeel dat we gebruik kunnen maken van de heel zuinige circulatiepomp (Alpha II Grundfoss). In werking verbruikt onze BWW 7 Watt.

Ventilatiebuizen

Een passiefhuis wordt gekenmerkd door een uitermate luchtdichte constructie. Ventilatie is dus van heel groot belang. In een passiefhuis wordt gebruik gemaakt van het "systeem D" waarbij buitenlucht geforceerd wordt aangevoer in de verschillende "droge ruimtes" en de vervuilde binnenlucht wordt afgezogen via de "natte ruimtes" (badkamer, toilet, berging, ...) Van bij het concept van de woning moet dus grondig nagedacht worden over het de integratie van de ventilatiebuizen.